کیفوز (کوژپشتی و یا قوز پشتی) و یا قوس بیش از اندازه در ستون فقرات در بخش بالایی (پشت) که گاهی در اصطلاح عامیانه به عنوان کوژ پشتی نیز از آن یاد میشود در سنین مختلف و بخصوص در نوجوانان زیاد به چشم میخورد. این عارضه جنسیتی نمیباشد ولی مشاهده شد در دختران جوان و نوجوان شیوع بیشتری دارد. البته که در اغلب موارد این عارضه به صورت موقتی بوده و به تدریج کمتر و ناپدید میشود. کیفوز اگر چه در اغلب افراد به صورت موقتی بروز میکند ولی باید بدانیم که حتی اگر این مشکل موقتی هم باشد همواره باید برای رفع زودتر آن اقدام کنید زیرا که برخی از عواقب این عارضه میتواند در زندگی شخصی و اجتماعی نوجوانان و جوانان اثراتی داشته باشد که حتی بعد از از بین رفتن این عارضه نتایج آن باقی بماند.
نحوه تشخیص: برای تشخیض کیفوز به دو صورت بالینی و کلنیکی اقدام میشود. شما با دیدن فرد از پهلو و مقایسه آن با افراد عادی میتوانید پی به کیفوز فرد ببرید. در صورتی که بخواهیم جدی تر به این مسئله بپردازید میتوانید از تست های آزمایشگاهی، صفحه شطرنجی، کیفومتر و یا نرم افزارهایی که برای این منظور وجود دارند استفاده نمائید. عکس برداری ایکس ری نیز یکی از روشهای تشخیص میباشد که در مواردی که کیفوز از نوع ساختاری باشد بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
دلیل ایجاد: کیفوز به دو صورت در افراد دیده میشود. به صورت ساختاری و یا عملکردی. در نوع ساختاری که از نوع جدی تر کیفوز میباشد همواره کیفوز در طول شبانه روز در فرد دیده میشود و حتی اگر فرد بخواهد نیز نمیتواند پشت خود را به صورت طبیعی صاف نگه داشته باشد. در این نوع کیفوز که خیلی کمتر دیده میشود تغییر در ساختار استخوانی و یا انقباض شدید عضلات ناحیه سینه و فلکسور های تنه مهمترین عامل ایجاد آن بوده که باید مسیر درمانی خاص خود را طی نماید.
در نوع عملکردی که بیشتر به دلیل عدم توان قدرت عضلانی و یا عادتهای نامناسب میباشد فرد هر وقت که بخواهد میتواند وضعیت پشت خود را به صورت طبیعی نگه داشته باشد. البته که این نوع از کیفوز ها راحتتر قابل ترمیم بوده و با یک برنامه تمرین منظم و تصیح در عادات زندگی روزمره این مشکل برطرف میشود. علاوه بر ضعف عضلاتی وزن گیری نامناسب در کودکان و نوجوانان میتواند این عارضه را تشدید نماید.
راه حل و درمان: برای درمان این عارضه باید در ابتدا نوع کیفوز را بدانیم. البته که هر دوی کیفوز های عملکردی و ساختاری با تمرین و برنامه تحت تاثیر قرار میگیرند ولی توصیه میشود در کیفوز های ساختاری حتما درمان و رفع عارضه زیر نظر پزشک متخصص باشد. ساده ترین راه تشخیص آویزان شدن از میله بارفیکس است. اگر با آویزان شدن قوس فرد تغییر زیادی کرد و خیلی کمتر شد یعنی این فرد دچار کیفوز عملکردی است. سعی کنید تا برای رفع عارضه با متخصصین مشورت نمائید.
درمان ۱: از فرد بخواهیم تغییر عادت ایجاد کند. در این بین نقش اطرافیان مهم است. از اطرافیان بخواهیم به محض اینکه فرد مورد نظر در وضعیت کیفوز قرار گرفت به او یادآوری نمایند تا به وضعیت طبیعی برگردد. خانواده و دوستان برای این منظور نقش مهمی خواهند داشت.
درمان ۲: تمرینات کششی در ناحیه سینه برای رفع این مشکل مهم میباشد. عموما در این دسته از افراد عضلات سینه و فلسکور های تنه کوتاه شده اند پس باید آنها را در معرض کشش قرار دهند.
درمان ۳: تمرینات تقویتی. در این عارضه اغلب با ضعف در عضلات ناحیه بالای پشت روبرو هستیم. پس باید با روشهای مختلف تمرینی عضلات ناحیه پشت را تقویت نمائیم.اغلب نوجوانان و جوانان که دچار کیفوز هستند دارای عضلات ضعیفی هستند. البته ضعیف بودن به معنی لاغر بودن نیست. برای این منظور توصیه میشوید از برنامه های تمرین منظم هم پیروی کنند.
شما همواره میتوانید با مراجعه به بخش تمرینات اصلاحی در دانشنامه نمونه تمرینات مناسب برای عارضه را پیدا کنید.
نمونه تمرین کششی با توپ سوئیسی:
نمونه تمرین تقویتی با دمبل سبک:
امیدواریم این مقاله مفید بوده باشد
